Jeśli planujecie ślub cywilny w urzędzie, w plenerze lub na sali weselnej, powinniście zawczasu dowiedzieć się przede wszystkim, jakie ewentualne trudności możecie napotkać podczas przygotowań, a także, co należy załatwić i jakie spełniać wymagania, by ślub cywilny mógł się odbyć. Jakie formalności trzeba załatwić przed ślubem cywilnym, jak wygląda jego przebieg i, na jakie koszty w przypadku takiego ślubu musicie się przygotować? Tego wszystkiego i nie tylko dowiecie się z tekstu poniżej.
Kto może wziąć ślub cywilny?
Od 1993 roku każda para młoda musi związać się formalnie przed urzędnikiem państwowym, by małżeństwo przez nich zawarte było ważne w świetle prawa. Od 28 lipca 1993 obowiązuje ślub wyznaniowy konkordatowy, który odbywa się w kościele i odprawiany jest przez osobę duchowną. Nie wszystkie pary młode jednak chcą lub mogą wziąć ślub w kościele. Osoby niewierzące, rozwodnicy i rozwódki po ślubach kościelnych, kobiety w zaawansowanej ciąży – powody, dla których pary nie mogą lub nie chcą wziąć ślubu w kościele, są liczne. Dla takich osób istnieje możliwość zawarcia małżeństwa nie przed kapłanem a przed osobą świecką – urzędnikiem państwowym lub jego pełnomocnikiem. Mowa o tak zwanym ślubie cywilnym, który może się odbyć w dowolnym miejscu, o ile zostanie wyrażona na to zgoda urzędu. Ślub cywilny mogą zawrzeć osoby pełnoletnie, będące obecnie stanu wolnego. W szczególnych przypadkach sąd może wydać zgodę na zawarcie małżeństwa przez kobietę, która ukończyła lat 16. Ślubu nie mogą wziąć natomiast osoby spokrewnione ze sobą w linii prostej lub spowinowacone, a także pozostające w stosunku tak zwanego przysposobienia, a więc osoba adoptowana z adoptującą. Osoby o stwierdzonym niedorozwoju umysłowym lub problemach psychicznych mogą zawrzeć związek małżeński jedynie za zgodą sądu.
Organizacja ślubu cywilnego – dokumenty i formalności
Od 6 miesięcy do 1 miesiąca i jednego dnia (sic!) przed planowaną datą ślubu udajcie się do Urzędu Stanu Cywilnego (najwcześniej od wizyty w USC ślub cywilny wziąć możecie po miesiącu i jednym dniu, najpóźniej natomiast do 6 miesięcy – ma to związek z jednym ze składanych dokumentów i terminem jego ważności). Jeśli chcecie zawrzeć akt małżeństwa w budynku USC możecie wybrać dowolny urząd, niezależnie od miejsca zameldowania, nawet w innym mieście. Jeśli natomiast planujecie ślub cywilny w plenerze czy innym miejscu, ale poza Urzędem Stanu Cywilnego, koniecznie udajcie się do urzędu właściwego dla Was administracyjnie. Podczas wizyty poinformujcie urzędnika o planowanym miejscu i dacie ślubu. Pamiętajcie, że to naprawdę istotne, żeby już wtedy wiedzieć, gdzie konkretnie odbędą się zaślubiny, ponieważ to urzędnik wydaje ostateczną decyzję, czy zezwala na dane miejsce. Najlepiej podajcie też od razu nazwiska świadków, a jeśli ich jeszcze nie znacie, możecie zgłosić je w urzędzie minimalnie tydzień przed datą ślubu. Świadkowie nie muszą zgłaszać się z Wami do Urzędu Stanu Cywilnego wcześniej niż w dniu ślubu, jednak nie zapomnijcie przypomnieć im o zabraniu dowodów tożsamości, gdyż będą je musieli okazać urzędnikowi. Świadków ma być dwoje, obojętnie jakiej płci i stanu cywilnego. Jeśli nie są polskojęzyczni, konieczna będzie obecność tłumacza przysięgłego.
Przy pierwszym spotkaniu urzędnik poprosi Was o okazanie kilku dokumentów. Miejcie ze sobą:
- Dokumenty tożsamości
- Akty urodzenia
- Wniosek o udzielenie ślubu poza urzędem (w razie takiej chęci)
W razie konieczności należy przedstawić również:
- Zezwolenie sądu (na przykład w przypadku braku pełnoletności)
- Zezwolenie sądu na pełnomocnictwo oraz oświadczenie pełnomocnika (jeśli małżeństwo jest zawierane przy pomocy pełnomocnika jednego z narzeczonych)
Poza tym w urzędzie musicie zdobyć:
- Oświadczenie o braku przeszkód do zawarcia małżeństwa (oboje przyszłych małżonków musi podpisać je na miejscu. To ten dokument obowiązuje do sześciu miesięcy i wchodzi w życie po upływie miesiąca i jednego dnia od podpisania. Można złożyć wniosek o skrócenie terminu oczekiwania na ślub, jednak jest on rozpatrywanie pozytywnie wyłącznie w szczególnych przypadkach, takich jak choroba jednego z przyszłych małżonków, zaawansowana ciąża itp.)
- Dowód opłaty skarbowej dokonanej w kasie USC lub przelewem (opłata skarbowa jest znacznie wyższa w przypadku ślubu cywilnego poza urzędem i wynosi około 1000 zł, ślub w specjalnie przygotowanym pomieszczeniu w budynku urzędu kosztuje około 10 razy mniej)
Jak wygląda ślub cywilny?
Tak, jak w kościele, tak i w urzędzie, przez oboje narzeczonych składana jest przysięga. W pierwszym przypadku złożenie przysięgi następuje przed Bogiem w obecności osoby duchownej, w drugim – przed urzędnikiem państwowym, i nazywane jest oświadczeniem woli. Najpierw Pani, a potem Pan Młody powtarzają po urzędniku słowa, w których potwierdzają, że są świadomi praw i obowiązków wynikających z założenia rodziny oraz przyrzekają, że uczynią wszystko, by ich małżeństwo było zawsze zgodne, szczęśliwe i trwałe. Następnie zakładają sobie wzajemnie obrączki i wraz ze świadkami podpisują akt zawarcia małżeństwa. Urzędnik zapyta o wybór nazwisk – możliwe jest pozostanie przy swoich, zmianę na nazwisko żony/męża lub dodanie nazwiska żony/męża jako drugiego członu. Na koniec małżonkowie uroczyście otrzymują od urzędnika zapieczętowany akt małżeństwa.
Organizacja ślubu cywilnego w plenerze
Piękno ślubu cywilnego polega na tym, że ceremonię można zorganizować niemal w każdej możliwej scenerii. Jedynymi wymaganiami, jakie stawia USC, jest zapewnienie bezpieczeństwa gości oraz zachowanie uroczystej formy zaślubin. Niemniej, z organizacją ślubu cywilnego w plenerze wiąże się naprawdę wiele wyzwań. Niektóre sale weselne oferują własne altany na śluby i kompleksowo zajmują się ich ozdabianiem i zabezpieczaniem, co jednak wtedy, gdy Was ślub ma się odbyć w niestandardowym miejscu? Musicie sami zatroszczyć się o potrzebne meble, ich dekoracje oraz komfort gości: schronienie przed deszczem, upałem, toalety itp. Spraw na głowie jest wiele, a głowa przed tak ważnym dla Was dniem – mała. Pomoc w okiełznaniu ślubnego ambarasu przyniesie doświadczona konsultantka ślubna. Dzięki niej plenerowy ślub odbędzie się dla Was zupełnie bezstresowo, ponieważ to ona zadba o całą organizację i komfort gości. Warto zastanowić się nad zaangażowaniem konsultantki ślubnej do pomocy przy każdym ślubie, a zwłaszcza przy niestandardowym i wymagającym w organizacji ślubie cywilnym w plenerze.